ઘર એ માત્ર નિર્વાહનું સ્થાન નથી – તે એક દિવ્ય ઉર્જાનું કેન્દ્ર છે. દરેક કોણામાં દેવી દેવતાઓનું નિવાસ હોય છે, એવું માનવામાં આવે છે.
ખાસ કરીને મા લક્ષ્મી – સમૃદ્ધિ, સુખ અને ધનની દેવી – તેને ઘર ની સ્વચ્છતા અને શુચિતામાં રહેલો ભક્તિભાવ સૌથી વધુ આકર્ષે છે.
વૈદિક શાસ્ત્રો, વાસ્તુશાસ્ત્ર અને લોકમાન્યતાઓ અનુસાર દિવસના અમુક ખાસ સમયમાં ઘરમાં પોતું કરવું મા લક્ષ્મી સાથેના સંબંધને મજબૂત બનાવે છે અને ઘરમાં ધનની પ્રવાહિતાને ઉર્જાવાન રાખે છે.
🕐 ક્યારે પોતું કરવું તે સૌથી શુભ માનવામાં આવે છે?
✅ સવારના ૪ થી ૭ વાગ્યા વચ્ચે (બ્રહ્મમૂહૂર્ત પછીનું સમય)
- આ સમયને “શુદ્ધ સમય” કહેવામાં આવે છે
- આ સમયે પોતું કરવાથી ઘરમાં સકારાત્મક ઊર્જા પ્રવાહિત થાય છે
- દેવતાઓનું આગમન ઘરમાં રહે છે, ખાસ કરીને શુક્રવાર કે પૂનમના દિવસે
❌ સાંજ બાદનું પોતું (સૂર્યાસ્ત પછી) ટાળવું
- ખાસ કરીને હિંદુ ધર્મમાં સાંજના સમયે પોતું કરવું અશુભ માનવામાં આવે છે
- માન્યતા છે કે એ સમયે મા લક્ષ્મી ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે, અને પોતું કરવાથી તે બહાર ચાલી જાય છે
- આથી સાંજના પછી પોતું, તળેટી સફાઈ કે ઘરના મુખ્ય દરવાજાની સાફસફાઈ ન કરવી જોઈએ
🌺 ધાર્મિક માન્યતા પ્રમાણે શું થાય છે?
- જો તમે સવારે ઉઠીને ભક્તિભાવથી ઘરના દરવાજા, પૂજાગૃહ અને રસોડા આસપાસ પોતું કરો, તો મા લક્ષ્મી પ્રસન્ન થાય છે
- પૌરાણિક શાસ્ત્રોમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે જ્યાં સફાઈ હોય છે, ત્યાં અલક્ષ્મી નહીં રહી શકે
- નારદ પુરાણ અનુસાર, લક્ષ્મીજીના મુંહમાંથી ઉપજેલા ધન અને વૈભવને આકર્ષવા માટે ઘરની પાવનતા અનિવાર્ય છે
🏠 વાસ્તુશાસ્ત્રના દૃષ્ટિકોણથી:
- ઘરમાં ધન, આરોગ્ય અને શાંતિ માટે પૂર્વ દિશાની સાફસફાઈ ખૂબ મહત્વની છે
- દરરોજ સૂર્યોદય પહેલા પોતું કરીને કંપનશીલ ઘંટી વગાડવાથી હાનિકારક ઉર્જા દૂર થાય છે
- મુખ્ય પ્રવેશદ્વાર પાસે લીમડાના પાન, તુલસીના પાન અને ગંગાજળ છાંટવાથી ધન યોગ બળવત્તર થાય છે
🌿 શાસ્ત્રોક્ત ઉપાય સાથે પોતું કરો તો ધનવૃદ્ધિ થાય છે:
- પાણીમાં થોડુંક ખાદ્ય લીમડાનું તેલ અથવા તુલસી અર્ક ભેળવો
- હળદરનો ટીપ પણ પાણીમાં નાખવો – માતા લક્ષ્મી પવિત્ર વાતાવરણમાં નિવાસ કરે છે
- હર શુક્રવારે અને પુનમના દિવસે ઘરના મથાળે તુલસીના પાન નાખીને સાફસફાઈ કરવી
- ધોઈ લીધા પછી ઘરના મુખ્ય દ્વાર પાસે ચોખા કે હળદર રાખવી, તે આવકના માર્ગ ખોલે છે
ઘરમાં પવિત્રતા અને સ્વચ્છતાને આધ્યાત્મિક ઊર્જાના સ્ત્રોત માનવામાં આવે છે. હિંદુ ધર્મ અને વાસ્તુશાસ્ત્ર મુજબ “પોતું કેવી રીતે કરવું જોઈએ?” તે પણ વિશેષ મહત્વ ધરાવે છે. ચાલો જોઈએ શાસ્ત્રોક્ત અને પ્રાયોગિક રીતે સાચું પોતું કરવાની પદ્ધતિ:
🧹 પોતું કેવી રીતે કરવું જોઈએ? – સંપૂર્ણ માર્ગદર્શન
1️⃣ સકારાત્મક ભાવ અને મનની શાંતિ સાથે શરૂઆત કરો
- પોતું કરતી વખતે મનમાં નકારાત્મક વિચારો ન રાખો
- ભક્તિભાવથી “ઓમ શ્રી ગણેશાય નમઃ” અથવા “ૐ શ્રી મહાલક્ષ્મ્યૈ નમઃ” નો જાપ કરો
2️⃣ પોતું કરતી દિશા – દક્ષિણથી ઉત્તર અથવા પશ્ચિમથી પૂર્વ
- વાસ્તુશાસ્ત્ર મુજબ પોતું Hemispheric Energy પ્રમાણે દક્ષિણથી ઉત્તર અથવા પશ્ચિમથી પૂર્વ તરફ કરવું શ્રેષ્ઠ છે
- એ દિશાઓમાં જાતો કચરો બહાર નીકળી જઈ યોગ્ય ઉર્જા પ્રવાહ કરે છે
3️⃣ પોતું કરવાનું પાણી – શુદ્ધ અને શુભ બનાવો
પાણીમાં નીચે મુજબના તત્વો ભેળવો:
| તત્વ | લાભ |
|---|---|
| હળદર (ચૂર્ણ અથવા પાણી) | પવિત્રતા અને દીવો જેવી તેજસ્વિતા લાવે |
| તુલસી અર્ક | નકારાત્મકતા દૂર કરે, જીવાણુ નાશ કરે |
| લીંબુના ટપકા | શૌચિતાનો સંકેત અને શીતળતાની શક્તિ |
| લવિંગ કે કમ્ફર (કપૂર) | તામસિક ઊર્જા દૂર કરે |
| ગંગાજળ (હાથ ધર્યું હોય તો) | ઘરને પાવન બનાવે |
✅ દિવસમાં ખાસ કરીને શુક્રવાર, રવિવાર અને પૂનમના દિવસે તુલસી પાન કે ગંગાજળના ટપકાં સાથે પોતું કરવા શાસ્ત્રોક્ત ફળ મળે છે.
4️⃣ કઈ જગ્યાએથી શરૂ કરવું?
- ઘરનું મધ્ય ભાગ (બ્રહ્મસ્થાન) પ્રથમ સાફ કરો
- પછી પૂજારૂમ, રસોડું, સોનારૂમ, છેલ્લે બાથરૂમ/પ્રવેશદ્વાર
- દરવાજાની બહાર કદી પણ પથ્થર પોછડશો નહીં – ઉર્જા અટકશે
5️⃣ શૂન્ય અવાજ – સાંતવના સાથે પોતું કરો
- સવારે મૌન કે મંત્રજાપ સાથે પોતું કરો
- ઘંટડી વગાડવી, દુપટ્ટો પહેરી રાખવો અને પૂજાના ભાવે કાર્ય કરવું – દેવી લક્ષ્મીને આ રીતો અતિ પ્રિય છે
6️⃣ પોતું કર્યા પછી શું કરવું?
- હાથ-પગ ધોઈ ભક્તિપૂર્વક દીવો લગાવવો
- ઘરના મુખ્ય દરવાજા પાસે કુમકુમથી તિલક કરવો
- સૂકું ચોખું અથવા હળદર મૂકવી – શુભ તત્વોનું આગમન થાય
🔚 નિષ્કર્ષ:
પોતું એ માત્ર ઘર સાફ કરવાનો શારીરિક કાર્ય નથી, તે ઘરની “આત્મા”ને શુદ્ધ કરવાનો આધ્યાત્મિક ઉપક્રમ છે. જો તમે શાસ્ત્રોક્ત રીતે પોતું કરશો, તો મા લક્ષ્મી ઘરમાં સ્થિર નિવાસ કરે છે અને ધન-સંપત્તિમાં વધારો થાય છે.
🙏 જય મા લક્ષ્મી – ઘર એ મંદિર છે, અને પોતું એ પૂજા છે.
ઘરની શુદ્ધતા એ માત્ર આરોગ્ય માટે જરૂરી નથી, પણ આધ્યાત્મિક ઉન્નતિ અને ધનયોગ માટે પણ અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે.
સવારે યોગ્ય સમયે શાંતિપૂર્વક પોતું કરીને મંત્રજાપ કરવો – જેમ કે “ૐ શ્રી મહાલક્ષ્મ્યૈ નમઃ” – આ ઘરને ભગવાનના આશીર્વાદથી ભરપૂર કરે છે.
📿 યાદ રાખો:
જ્યાં સાફસફાઈ, ભક્તિ અને શાંતિ હોય છે, ત્યાં મા લક્ષ્મીનો વાસ નિશ્ચિત છે.
🙏 જય મા લક્ષ્મી | શુભ ચૈતન્ય ભવ:
